Το αιώνιο θέμα της αναζήτησης της Ταυτότητας στον Αντονιόνι: εδώ πάλι η Αναζήτηση καταπίνει τον Αναζητητή Το αιώνιο ερώτημα “Ποιος είμαι;” πάλι δεν βρίσκει απάντηση…

The Passenger

Επάγγελμα Ρεπόρτερ

Ο Βρετανός πολεμικός ανταποκριτής Ντέιβιντ Λοκ, έχει σταλεί σε μια χώρα της Αφρικής όπου δρουν ανταρτικές ομάδες που τρομοκρατούν τον πληθυσμό, για εξερεύνηση των συνθηκών που επικρατούν με μια συνάντηση με τους επικεφαλής των ομάδων. Η αναζήτηση όμως μέσα στις συνθήκες της πλήρους ερημιάς των οδών μέσα στην έρημο δεν πετυχαίνει αφού ο οδηγός του εγκαταλείπει την αποστολή πριν βρεθούν κοντά τους καθώς μάλλον θα φοβήθηκε μόλις τους είδε να περνούν από μακριά πάνω στις καμήλες τους κι ο Ντέιβιντ επομένως, χάνει το δρόμο του.

Γυρίζοντας στο ξενοδοχείο του μέσα στις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στο δωμάτιο αναζητά τον συγκάτοικο του του διπλανού δωματίου, Ντέιβιντ Ρόμπερτσον, αλλά τον βλέπει νεκρό στο κρεβάτι του. Αποφασίζει να πάρει τη θέση του έτσι αλλάζει τα στοιχεία του διαβατηρίου του με του άλλου καθώς και τη φωτογραφία του. Η ομοιότητα μεταξύ τους συντελεί στο “απονενοημένο” εγχείρημα αυτού – του κατά τα άλλα γνωστού, δυναμικού δημοσιογράφου πλην όμως καταπονημένου όπως εξομολογείται στη φίλη του, από τις μέχρι τούδε αποστολές του. Και κατά σύμπτωση, είναι συνονόματοι.

Αυτή είναι η εισαγωγή του έργου: η αλλαγή της ταυτότητας μέσα σε συνθήκες απόλυτης μοναξιάς και απελπισίας. Μπορούν ν’ αλλάξουν τα πράγματα; η νέα ταυτότητα θα προσφέρει εκείνα που ζητάει ένας άνθρωπος που το φορτίο της ζωής του που κουβαλάει του πέφτει βαρύ, τρόπον τινά, τον έχει εξουθενώσει;

Πέρα από τα υπαρξιακά ερωτήματα, σε υπόβαθρο σασπένς, η ταινία είναι αριστοτεχνικά φωτογραφημένη, με πλάνα λαμπερά που αποδίδουν το απόκοσμο περιβάλλον των χωρών της Αφρικής – τέως γαλλικές & βρετανικές αποικίες στη βόρεια πλευρά της ερήμου, αλλά και των ευρωπαϊκών μεγάλων πόλεων σε Ισπανία, Αγγλία (Βαρκελώνη, Λονδίνο) – με πλάνα φωτεινά αστικού ενδιαφέροντος αλλά και καλλιτεχνικού καθώς και τουριστικού – (κτίρια Γκαουντί /Βαρκελώνη, Ανδαλουσία, Αλμέρια /Ισπανία η εικόνα της περιπλάνησης, του μοναχικού οδοιπορικού του περαστικού από τις τοποθεσίες όπου γεγονότα εμφύλιου σπαραγμού συντελούνται και ο εντεταλμένος από την εφημερίδα του ρεπόρτερ – έτσι όπως αποδίδεται με την πλήρη ταύτιση στο ρόλο , Τζακ Νίκολσον, πρέπει να τα φέρει στο φως.

Υποδυόμενος έναν άλλο, μπορεί να κάνει τη ζωή του διαφορετική; αναρωτιέται ο τολμηρός, ρηξικέλευθος Ντέιβιντ Λοκ – ας το δοκιμάσει: ένα πείραμα γα να δει αν πετυχαίνει. Όμως τίποτα δεν πετυχαίνει γιατί ο γρίφος γίνεται μεγαλύτερος καθώς το παρόν έτσι όπως διαμορφώνεται με την αλλαγή του ρόλου – ότι έχει πεθάνει, οδηγεί στην αναζήτηση του από τη γυναίκα του Ραχήλ (Jenny Runacre). Όταν τον βρίσκουν έχοντας πάρει τη θέση του Ντέιβιντ Ρίτσαρσον “Είναι ο Ντέιβιντ Λοκ;” ρωτιέται εκείνη από την Αστυνομία. Όχι θα πει περιέργως: “Ποτέ δεν τον γνώρισα” τους απαντά καθώς αναγνωρίζει τον άνδρα της στην εικόνα του ξαπλωμένου στο κρεβάτι του ξενοδοχείου άνδρα, ενώ η κοπέλα (Maria Schneider) τους λέει Ναι.

Με το ρόλο αυτό ο Τζακ Νίκολσον εγγράφει άλλη μια επιτυχία στην κορυφή των υποκριτικών του επιτευγμάτων σε ταινίες μεγάλων σκηνοθετών: Τσάιναταουν (Chinatown) /Πολάνσι, Η Λάμψη (The Shine) /Κιούμπρικ, Επάγγελμα Ρεπόρτερ (The Passenger) /Αντονιόνι.
Μια ταινία βασισμένη στη περσόνα ενός ρεπόρτερ χαμένου στην έρημο, του Jack Nicholson ως διπλή φιγούρα Ντέιβιντ Λοκ-Ντέιβιντ Ρίτσαρσον, ταξιδευτής στην μακρινή έρημο αλλά και πολίτης που ταξιδεύει ολοένα στα αεροδρόμια των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων, ηθοποιός δημιούργησε ένα πιστό αντίγραφο του οράματος του Αντονιόνι : της (απ)αλλαγής από ένα ζοφερό παρόν που θέλει να αποτινάξει αφ’ ενός, αφ’ ετέρου, στην καταπληκτική φωτογραφία όλων των πλάνων του cinematographer στο team της ταινίας.

Η ταινία κερδίζει σε όλα τα σημεία – ιδιαίτερα στο τρίπτυχο: σενάριο (παρ’ όλο που είναι σκοτεινό), σκηνοθεσία, ηθοποιία. Ακόμη, και για τους μη εξοικειωμένους στις ταινίες του είδους σινεφίλ, μπορεί να προταθεί σαν μια πολύ καλή ταινία θρίλερ.

Στοιχεία Ταινίας

Ήμουν κάποιος άλλος αλλά τον πρόδωσα… David Locke

Slogan ταινίας

• Τίτλος: Επάγγελμα Ρεπόρτερ (The Passenger)
• Σκηνοθεσία: Μικελάντζελο Αντονιόνι (Michelangelo Antonioni)
• Σενάριο /Συγγραφεύς: Αντονιόνι
• Συγγραφεύς: Σενάριο Μαρκ Πέπλοε (Mark Peploe)
• Πρωταγωνιστούν:Τζακ Νικολσον, Μαρία Σνάιντερ, Τζένυ Ρανέικρ, Γιαν Χεντρι
• Είδος: Δράμα, Θρίλερ [Road movie]
• Έτος: 1975
• Διάρκεια: 126΄
• Εταιρεία παραγωγής: MGM
• Τοποθεσίες γυρισμάτων: Αλγερία (Οχυρό Πολινιάκ), Βαρκελώνη, Almeria /Ανδαλουσία, Λονδίνο
• Τιμητικές διακρίσεις: Bodil (’76) Καλύτερη ευρωπαϊκή ταινία, Κάνες (’75) Υποψηφιότητα Χρυσός Φοίνικας, Faro Island Βραβείο καλύτερο σενάριο M. Antonioni, M. Peploe, E. Sannia, υποψηφιότητα καλύτερη ταινία Michelanelo Antonioni, Saint Jordi (’77) καλύτερος ηθοποιός Jack Nicholson
• Αξιολόγηση: 💛💛💛💛

Λεπτομέρειες

Η ταινία The Passenger είχε χαθεί από χρόνια. Ωστόσο ο Τζακ Νίκολσον θιασώτης της Τέχνης, είχε κρατήσει μια κόπια και τα δικαιώματα της ταινίας από το 1975 και το 2003 τα πούλησε στη Sony Pictures που έβγαλε εκ νέου τη ταινία. Τοποθεσία αυτής - της νέας κόπιας της ταινίας, εδώ

Τι είναι ένας ρεπόρτερ; Κάποιος που ψάχνει για τις ζωές των άλλων – όμως τι γίνεται αν ψάχνοντας χάσεις τη δική σου ζωή; Υπάρχει διέξοδος;

Σκέψεις πάνω στο έργο του Αντονιόνι

Η 2η ταινία που γύρισε ο Αντονιόνι με αμερικανικές “προδιαγραφές” – προηγήθηκε το Ζαμπρίσκι Πόιντ 1970 12ο στη λίστα Αντονιόνι (Zabriskie Point /Valley of Death /California)

Ταινίες του Αντονιόνι

Ο καλύτερος ρόλος του Αμερικανού – αυτή τη φορά με Ιταλό σκηνοθέτη, Jack Nicholson

Professione Reporter – σκην. Michelangelo Antonioni

Το “Οδοιπορικό” της ταινίας

Η ταινία γυρίστηκε στην Ισπανία, Αγγλία, Γερμανία, Αλγερία. Στην Ισπανία στη Βαρκελώνη στο εμπορικό κέντρο της πόλης. Σκηνές γυρίστηκαν στις Ράμπλας ένας από τους παλιότερους και γραφικότερους δρόμους της Ευρώπης. Το παλάτι Γκουέλ φτιαγμένο από τον μεγάλο Ισπανό αρχιτέκτονα Γκαουντί διαλέχτηκε από τον Αντονιόνι για τη συνάντηση Νίκολσον Σνάιντερ. Αρχικά σχεδιασμένο για έναν υφασματέμπορο, το Παλάτι σήμερα είναι ένα μουσείο των θεατρικών τεχνών και η σουρεαλιστική του αρχιτεκτονική υπερβαίνει κάθε φαντασία.

Από την Βαρκελώνη, συνεχίστηκε η διαδρομή των γυρισμάτων προς τους δρόμους και τις σπηλιές της Αλμέρια με προορισμό τη Μάλαγκα – το πιο κομψό και τουριστικό θέρετρο της Ισπανίας. Άλλες σκηνές γυρίστηκαν στη Σεβίλη παλιά πόλη στην καρδιά της Ανδαλουσίας – δες το σχετικό απόσπασμα της ταινίας εδώ και τελικά το συνεργείο διέσχισε τη Μεσόγειο για την Αλγερία όπου για δύο βδομάδες παρέμειναν στο Φρούριο Πολινιάκ στην καρδιά της ερήμου – τοποθεσία που αναπαρήγαγε το Αφρικανικό κράτος Τσαντ. Όλο αυτό το διάστημα το συνεργείο και το προσωπικό έζησαν σε σκηνές.

Μετά από τις ζεστές (Ισπανία) και πρωτόγονες (Αλγερία) συνθήκες, το συνεργείο μετακινήθηκε για πέντε βδομάδες στο Λονδίνο για γυρίσματα στην αριστοκρατική Γεωργιανή Πλατεία, σε ένα στούντιο τηλεόρασης καθώς επίσης σε ένα μοντέρνο συγκρότημα κατοικιών στο Μπλούσμπερι. [sonyclassics.com]