Μη μου μιλάς για τ’ αηδόνι μήτε για τον κορυδαλλό μήτε για την μικρούλα σουσουράδα που γράφει νούμερα στο φως με την ουρά της

Γιώργος Σεφέρης “Το σπίτι κοντά στη θάλασσα”

Το σπίτι κοντά στη θάλασσα

Τα σπίτια που είχα μου τα πήραν. 
Έτυχε να 'ναι τα χρόνια δίσεχτα πολέμοι χαλασμοί ξενιτεμοί 
κάποτε ο κυνηγός βρίσκει τα διαβατάρικα πουλιά κάποτε δεν τα βρίσκει

Το κυνήγι ήταν καλό στα χρόνια μου, 
πήραν πολλούς τα σκάγια 
οι άλλοι γυρίζουν ή τρελαίνονται στα καταφύγια. 
Μη μου μιλάς για τ' αηδόνι μήτε για τον κορυδαλλό 
μήτε για τη μικρούλα σουσουράδα 
που γράφει νούμερα στο φως με την ουρά τά της

δεν ξέρω πολλά πράγματα από σπίτια 
ξέρω πως έχουν τη φυλή τους, τίποτε άλλο. 
Καινούργια στην αρχή, σαν τα μωρά 
που παίζουν στα περβόλια με τα κρόσσια του ήλιου, 
κεντούν παραθυρόφυλλα χρωματιστά και πόρτες 
γυαλιστερές πάνω στη μέρα.

όταν τελειώσει ο αρχιτέκτονας αλλάζουν, 
ζαρώνουν, ή χαμογελούν ή ακόμη πεισματώνουν 
μ' εκείνους που έμειναν μ' εκείνους που έφυγαν 
μ' άλλους που θα γυρίζανε αν μπορούσαν 
ή που χαθήκαν, τώρα που έγινε ο κόσμος 
ένα απέραντο ξενοδοχείο Δεν ξέρω πολλά πράγματα από σπίτια, 
θυμάμαι τη χαρά τους και τη λύπη τους 
καμιά φορά, 

σα σταματήσω ακόμη καμιά φορά, 
κοντά στη θάλασσα, σε κάμαρες γυμνές
μ' ένα κρεββάτι σιδερένιο χωρίς τίποτε δικό μου
κοιτάζοντας τη βραδινήν αράχνη συλλογιέμαι

πως κάποιος ετοιμάζεται να 'ρθεί, πως τον στολίζουν
μ' άσπρα και μαύρα ρούχα με πολύχρωμα κοσμήματα
και γύρω του μιλούν σιγά σεβάσμιες δέσποινες
γκρίζα μαλλιά και σκοτεινές δαντέλες,
πως ετοιμάζεται να 'ρθεί να μ' αποχαιρετήσει

ή μια γυναίκα ελικοβλέφαρη βαθύζωνη
γυρίζοντας από λιμάνια μεσημβρινά,
Σμύρνη Ρόδο Συρακούσες Αλεξάντρεια,
από κλειστές πολιτείες σαν τα ζεστά παραθυρόφυλλα,
με αρώματα χρυσών καρπών και βότανα,
πως ανεβαίνει τα σκαλιά χωρίς να βλέπει
εκείνους που κοιμήθηκαν κάτω απ' τη σκάλα.

Ξέρεις τα σπίτια πεισματώνουν εύκολα σαν τα γυμνώσεις.

Details

Ως γνωστόν τόπος γενέτειρας του Γεωργίου Σεφέρη ήταν τα Βουρλά της Σμύρνης ένα εξοχικό παραθαλάσσιο προάστιο. Κατά την έξοδο των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία η οικογένεια Σεφεριάδη εγκατέλειψε την οικία την οποία αργότερα επισκέφθηκε ο Σεφέρης. Δεν ήταν πια παρά μόνο μια εικόνα ερειπωμένου σπιτιού. Κανονικά έπρεπε αυτό το σπίτι να ανακαινισθεί και να γίνει μουσείο Σεφέρη. Αλλά τι να περιμένει κανείς… η καταστροφή συνεχίζεται…

Συλλογή Κίχλη 1947 Γιώργος Σεφέρης Αρχική δημοσίευση εδώ

Λέξεις κλειδιά κατά σειρά εμφάνισης στο ποίημα που παραπέμπουν:(επιλεκτικά: σπίτια δίσεχτα σουσουράδα κορυδαλλός αράχνη)

• δίσεχτα = άτυχα χρόνια
• κυνηγός = αυτός που κυνηγάει το θήραμα
• σκάγια = μπίλιες από όπλο που σκοτώνει
• καταφύγια = διωγμοί – μέρος να κρυφτείς
• αηδόνι = γλυκό τραγούδι μέσα στη νύχτα
• κεντούν = χαρούμενα κεντήματα που στολίζουν τα σπίτια
• αρχιτέκτονας = απαραίτητος για την κατακευή σπιτιού
• ξενοδοχείο = υποδέχεται ξένους
• αράχνη = έντομο σε εγκαταλελειμένα οικήματα
• δαντέλες = αριστοκρατικά υφάσματα
• ελικοβλέφαρη = με βλεφαρίδες μεγάλες
• βαθύζωνη = με λεπτή μέση
• λιμάνια = εξωτικοί προορισμοί των καραβιών
• βότανα = πολύτιμα φυτά
• σκάλα = οδηγεί στο ν’ ανέβεις προς τα πάνω ή να κατέβεις προς το έδαφος
• γυμνώσεις = απογυμνώνω από έμψυχα ή άψυχα